Het Europese kampeerlandschap in 2023

De Europese toeristische sector heeft de afgelopen jaren haar veerkracht getoond. In 2023 vonden er maar liefst 2,9 miljard overnachtingen plaats in Europese toeristische accommodaties. Dit is een stijging van 6,1% ten opzichte van 2022 en een stijging van 1,4% ten opzichte van het pre-coronajaar 2019. ACSI zoomt in op de kampeerbranche en onderzoekt of ook deze sector weer terug is op het niveau van 2019. Om een goed overzicht te krijgen van het Europese kampeerlandschap, werd het aantal overnachtingen in 2023 vergeleken met dat van 2019. Daarnaast werd er bij een aantal landen verder ingezoomd op de cijfers en werden er verklaringen en ontwikkelingen in de markt besproken die deze cijfers duiden.

Kampeerlandschap in Denemarken

In Denemarken groeide het aantal overnachtingen in 2023 met 10,8% ten opzichte van 2019. In vergelijking met 2022 is er echter een daling van 4,1% te zien, wat te verklaren is door een daling van toeristen uit Noorwegen en Zweden. Hoewel het aantal binnenlandse overnachtingen de boventoon voert, is het percentage in verhouding licht gedaald: van 71% in 2019 naar circa 66% in 2023. Daar staat een positieve trend in het aantal buitenlandse bezoekers tegenover, die vooral Syddanmark (25% van het totaal aantal overnachtingen onder buitenlandse toeristen), de regio in het zuiden van Denemarken, goed weten te vinden.

Overnachten in Frankrijk

In Frankrijk groeide het aantal overnachtingen gestaag. Met een totaal van 141.673.269 overnachtingen, steeg dit aantal met 4,4% ten opzichte van het jaar ervoor. Vergeleken met 2019 is er zelfs een groei te zien van 10,2%. Het merendeel van het aantal overnachtingen (circa 70%) is afkomstig van binnenlandse toeristen. Sommige regio’s deden het extreem goed. Zo bracht het hoogseizoen van 2023 een recordaantal bezoekers (zowel uit het binnen- als het buitenland) naar campings in de regio Bourgogne-Franche-Comte. De departementen Côte d’Or, Saône-et-Loire, Jura en Doubs zijn binnen deze regio goed voor 79% van het toerisme. De Franse kampeersector merkt dat veel Europeanen weer zijn teruggekeerd, maar constateert dat dit niet geldt voor Italiaanse toeristen.

Naar de camping in Spanje

Spanje telde in 2023 het hoogste aantal overnachtingen van de afgelopen jaren: 47.286.134. Dit betekent een groei van 16,1% ten opzichte van 2019. Een kleine meerderheid (54,5%) van het aantal overnachtingen is afkomstig van binnenlandse bezoekers. Het aandeel steeg hiermee licht ten opzichte van 2019, wat betekent dat het aandeel buitenlandse toeristen licht daalde. Toch blijven vooral de campings langs de Middellandse Zeekust sterk afhankelijk van buitenlandse toeristen, vooral uit Nederland, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Gelukkig zit ook hier een stijgende lijn in.
Door deze positieve trend komt Spanje de rampzalige effecten van de coronacrisis langzaam weer te boven.

Italië

Ook in Italië trekt het toerisme na een aantal lastige jaren weer aan. Het aantal overnachtingen lag met circa 69.500.000 hoger dan de afgelopen jaren en heeft het niveau van 2019 gepasseerd. De verhouding tussen buitenlandse en binnenlandse toeristen is in deze jaren licht verschoven. Waar net iets minder dan de helft van de bezoekers in 2019 buitenlandse toeristen waren, is dat in 2023 gegroeid naar 55%. Dit bevestigt het beeld dat de buitenlandse gasten hun weg naar Italië weer hebben gevonden, wat van oudsher de kurk is waar het Italiaanse toerisme op drijft. Het afgelopen jaar deed vooral Noord-Italië het goed en trok ook het toerisme in het centrale deel van Italië weer aan. Het slechte weer in de maanden juni en juli zorgde in Zuid-Italië en de eilanden echter voor iets minder bezoek van buitenlandse toeristen.

Vakantie in Duitsland

Met een aantal van 42.389.291 noteerde Duitsland in 2023 het hoogste aantal overnachtingen in de afgelopen jaren. Binnenlands toerisme is daarbij een belangrijk onderdeel. Het percentage binnenlandse overnachtingen (86-89,4%) is in Duitsland opvallend hoog en is na de coronapandemie alleen maar toegenomen. Het totale aantal overnachtingen, inclusief hotelovernachtingen, kent in 2023 een stijging van 8,1% ten opzichte van 2022, maar toont juist een daling van 1,7% vergeleken met 2019. Het feit dat het aantal campingovernachtingen in diezelfde periode met 18,6% is gestegen, toont aan dat de populariteit van kamperen ook in Duitsland fors is toegenomen.

In Nederland vakantie vieren

Nederland noteerde in 2023 het hoogste aantal overnachtingen van de afgelopen jaren: maar liefst 28.379.344, een groei van 29,7% ten opzichte van 2019. Het grootste deel van deze overnachtingen (zowel in 2019 als 2023 circa 73%) is afkomstig van binnenlandse toeristen. De best bezochte Nederlandse provincies zijn Zeeland, Gelderland en Noord-Holland, wat vooral te danken is aan binnenlandse overnachtingen. De uitzondering op deze regel is Zeeland, waar ook veel Duitse toeristen komen overnachten.

Kamperen in Kroatië

Kroatië liet in 2023 het hoogste aantal overnachtingen van de afgelopen jaren zien: 21.643.844. Daarmee is een groei van 12,8% zichtbaar ten opzichte van 2019. Opvallend is dat maar een zeer klein percentage overnachtingen (circa 3%) afkomstig is van binnenlandse toeristen, hoewel dit aantal in 2023 wel met een paar procentpunten is gestegen ten opzichte van 2019. Campings merken een positieve trend in het aantal buitenlandse toeristen maar merken ook op dat zij, gezien de gestegen prijzen, vaak voor een relatief goedkope optie en lagere kwaliteit kiezen. Daarnaast zien ze een opvallende afname van gasten uit Italië.

Met optimisme de toekomst tegemoet

De cijfers laten zien dat de kampeerbranche de coronacrisis op veel plekken weer te boven is. Frank Jacobs, Manager Business Development bij ACSI, deelt deze conclusie. ‘Het is geen geheim dat juist tijdens de coronapandemie het kamperen aan populariteit heeft gewonnen. In die tijd zijn er veel nieuwe doelgroepen geïnteresseerd geraakt in kamperen. Bijvoorbeeld mensen die eerst kozen voor een vliegvakantie en verbleven in een hotel of appartement. Zij hebben nu (ook) de camping ontdekt en geïnvesteerd in de aanschaf van kampeermiddelen en -artikelen. Dat doe je vaak ook niet voor één jaar.’ Een vakantie in eigen land is daarbij voor steeds meer mensen een optie. ‘Tijdens de coronacrisis was een vakantie in eigen land voor veel kampeerders de enige mogelijkheid. Hierdoor is de thuismarkt gegroeid of ontstaan. Voor campings is dit goed nieuws omdat zij hierdoor minder afhankelijk zijn van buitenlandse kampeerders.’ Jacobs constateert tegelijkertijd dat ook het buitenlands toerisme weer toeneemt. ‘Aan de Spaanse costa’s en regio’s als de Provence-Côte-d’Azur en Languedoc-Rousillon is het ook gewoon weer druk. Dit zorgt voor een mooie balans tussen binnenlands en buitenlands toerisme.’

Dan is er nog de discussie over klimaatverandering. Zorgt dit ervoor dat landen in Zuid-Europa in het hoogseizoen minder populair worden bij vakantiegangers? ‘Bij kampeerders zien we dat beeld nog niet terug’, geeft Jacobs aan. ‘Ik denk ook dat het afhankelijk is van het type kampeerder. De zonzekerheid in het noorden van Europa is gewoon een stuk minder. Dat hebben we vorige zomer nog ervaren. Ik verwacht dan ook dat zonzoekers naar het zuiden zullen blijven gaan. Maar er zijn zeker ook mensen die vanwege de hitte toch koelere bestemmingen kiezen en meer het noorden gaan opzoeken’, besluit Jacobs​​.